Meer vrouwen in de sport
Cijfers vrouw-man verdeling in de georganiseerde sport
We streven ernaar om in alle geledingen van de sport een vertegenwoordiging te hebben die een weerspiegeling is van de samenleving. In 2023 maken vrouwen 41% uit van de sporters, 36% van de trainers, 27% van de bestuursleden in Vlaamse sportclubs en 19% van de bestuurders in de Vlaamse sportfederaties. Deze cijfers tonen duidelijk aan dat de 50% van de bevolking niet evenredig vertegenwoordigd is in de sport en dat er sprake is van een onevenwichtige verhouding. Sport Vlaanderen wil de actieve deelname van vrouwen en meisjes in de sport verhogen, zowel in de actieve sportbeoefening als in de ondersteunende rollen.
Tellen onze sportclubs evenveel vrouwelijke als mannelijke sporters? En hoe zit dat met trainers en bestuurders?
De cijfers over de vrouw-man verdeling in de georganiseerde sport in Vlaanderen worden gevisualiseerd en geüpdatet in ons kennisplatform in het dashboard ‘Gender in de sport’ onder het thema Sportparticipatie.
Aanvullend publiceren we een factsheet waar je de evoluties, groeimarges en sportspecifieke cijfers samengevat kan terugvinden.
Projectoproep voor sportfederaties
Via de projectoproep ‘activatie van meisjes en vrouwen’ wil de Vlaamse overheid specifiek de actieve aanwezigheid van meisjes en vrouwen verhogen, zowel in de actieve sportbeoefening als in de omkadering (als trainster, coach, official, bestuurder, ...).
De cijfers tonen duidelijk aan dat er een onevenwicht zit in de verhouding van het aantal vrouwen en mannen als sporter, trainer en bestuurder. Als we dieper in de cijfers duiken zien we ook grote verschillen tussen de sporten onderling, waardoor er ook geen veralgemening in probleemanalyse en probleemoplossing mag toegepast worden.
Met deze oproep geven we een extra boost aan federatieprojecten en projecten van organisaties voor sportieve vrijetijdsbesteding (OSV’s) om op maat van de sportfederatie of OSV de activatie van meisjes en vrouwen te verhogen. Elke erkende sportfederatie en OSV kon tegen 1 november 2022 een aanvraag indienen.
In 2023 en 2024 ontvangen elf sportfederaties deze projectsubsidie om meer meisjes als sporter, trainer, official, bestuurder… te activeren. We ondersteunen projecten binnen skaten, hockey, voetbal, wielrennen, rugby, boksen, handbal, waterpolo, basketbal, volleybal en de zeil- en surfsporten.
Rondetafel Meer vrouwen aan het stuur in de sport
We vroegen Women on Board en Game Changers, met Ann Wauters, op 8 maart 2022 een rondetafel te organiseren met ex-topsporters en sportorganisaties over 'Meer vrouwen aan het stuur in de sport'. Tijdens de rondetafel kwamen zeer verschillende thema's’ aan bod zoals de opleidingen tot trainers, bestuurders en officials, de rol van sponsors en organisatoren, de impact van regelgeving en de zichtbaarheid van vrouwelijke rolmodellen. Elke Jeurissen (Fierce Ladies) modereerde. Tijdens de rondetafel was het duidelijk dat er bij de verschillende sprekers een zeer grote bereidwilligheid en evenveel engagement aanwezig is om de nog bestaande genderongelijkheid aan te pakken. Op de rondetafel bleek duidelijk dat rolmodellen en ex-topsporters een belangrijke inspiratiebron zijn en noodzakelijke media-aandacht genereren.
Bevraging en begeleiding van sportfederaties
Voorafgaand aan de rondetafel van 8 maart 2022 lieten we IDEA Consult, samen met Rosa en Centrum Ethiek in de Sport, een bevraging over vrouwen aan het sportstuur uitvoeren bij de sportfederaties. De resultaten van deze bevraging hebben we tijdens het debat voorgelegd. Zo wil bijvoorbeeld 70% van de sportfederaties meer vrouwen op centrale posities om haar werking te verbeteren. De bevraging is een belangrijk vertrekpunt voor toekomstige plannen en ambities. Ze brengt ontbrekende data in kaart en geeft inzicht in lopende of overwogen beleidsinitiatieven van sportfederaties. Tegelijkertijd geeft de bevraging aan wat de motivatie is van sportfederaties en welke hindernissen ze daarin ondervinden.
Aansluitend bij deze bevraging werden drie sportfederaties begeleid in het proces naar meer vrouwen aan het stuur, met name de Vlaamse Handbalvereniging, Klim- en Bergsportfederatie en Vlaamse Boksliga.
All In Plus – Promoting greater gender equality in sport
Het Europese project ‘All-In Plus: is een gezamenlijk project van de Raad van Europa en de Europese Unie waarin Sport Vlaanderen betrokken is als partner. Het doel van All In Plus is om de voordelen van grotere gendergelijkheid in de sport onder de aandacht te brengen. De hoofddoelstellingen is ervoor te zorgen dat de relatieve onzichtbaarheid van vrouwen in de sport en het voortdurende gebrek aan bewustzijn over de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de sport duidelijk op de voorgrond worden gebracht.
Het All in Plus project is opgestart in maart 2023 en loopt tot maart 2025.
Dit project is een opvolger van het project ALL-IN Towards gender balance in sport in 2018-2019. Een belangrijk onderdeel van dit project was de grootschalige datacollectie in 2019 in achttien Europese landen.
In 2019 werd ook een toolkit opgemaakt. Met goedkeuring van de Raad van Europa maakte Sport Vlaanderen een Nederlandstalige versie die begin 2020 gepubliceerd werd. Deze toolkit ‘Hoe gendergelijkheid in de sport bevorderen’ bevat 11 factsheets. De factsheets geven een overzichtelijke kader om gendergelijkheid in de sport te bevorderen.
Meer informatie over het thema
Centrum Ethiek in de Sport
Onder het thema gender en seksuele diversiteit vind je op de website van het Centrum Ethiek in de Sport (ICES) nog heel wat extra informatie over het thema gendergelijkheid.
Kennisdag Sport en Gender 2019
In juni 2019 organiseerde Sport Vlaanderen in samenwerking met de Vlaamse Ombudsdienst een kennisdag ‘Sport en Gender’. Aan de hand van lezingen en keuzesessies werd het thema 'gender' vanuit verschillende invalshoeken belicht. Op deze kennisdag kwamen twee rapporten aan bod.
Een antwoord op enkele vragen over gendergelijkheid en sport die telkens terugkeren
“Met de maten alleen gaan fietsen op zondag, mag dat eigenlijk nog?”; “Hoe zit het eigenlijk met vrouwenzwemuurtjes?”. Het zijn allemaal vragen die de Genderkamer van de Vlaamse Ombudsdienst tegenkomt. Als antwoord publiceerde de ombudsvrouw Gender in juli 2021 deze publicatie
Rapport van de EU Expertengroep inzake gendergelijkheid in de sport
Dit rapport is het resultaat van het werk van de Expertgroep inzake gendergelijkheid in de sport van de Europese Commissie. (High Level Group on Gender Equality in sport). De vijftien leden van de Expertgroep werden in december 2020 benoemd. De werkzaamheden startten in februari 2021 en werden in december 2021 afgerond. De deskundigen stelden zes gebieden vast waarop actie kan worden ondernomen en deze stonden binnen de bijeenkomsten centraal. (Participatie, positie als coach of official, leiderschap, sociale en economische aspecten van de sport, berichtgeving in de media, gendergerelateerd geweld)
Kennisdag Gezond Sporten 2016
Op onze kennisdag Gezond sporten op 7 december 2016 gaf Prof. Dr. Adelheid Steyaert, Centrum voor Sportgeneeskunde UZ Gent, een presentatie over ‘Vrouw en sport’, over o.a. fysieke en fysiologische verschillen, het gebruik van contraceptiva, de menstruele cyclus en over sportparticipatie tijdens en na de zwangerschap.
Webinar onbewuste vooroordelen
Waarom is een vrouwelijke scheidsrechter wereldnieuws? En wat heeft dit te maken met diversiteit in onze eigen organisaties? Nellie Konijnendijk heeft het over implicit bias of onbewuste vooroordelen. Deze webinar focust expliciet op het bestaan van onbewuste vooroordelen en de mogelijke impact hiervan op bijvoorbeeld het al dan niet kiezen voor vrouwen in bepaalde functies.