Ruimte voor spel
Aan de slag met ruimte voor spel
Spelen, bewegen en sporten zijn nauw met elkaar verweven en bevatten een natuurlijke overlap. Want speelkansen gaan over in beweegkansen en omgekeerd. Neem zeker een kijkje bij Ruimte voor sport voor meer informatie en inspiratie.
Heel wat gemeenten en steden maken werk van veilige, bereikbare en kwalitatieve speelruimtes voor kinderen, tieners en jongeren. Zorg je voor een optimale spreiding door sport- en speelveldjes te integreren in je ruimtelijke planning.
- Schaalniveaus spelen een belangrijke rol volgens Urhahn. In hun publicatie Het gezin als kanariepiet van de stad (p. 30-39) ontdek je hoe je een gezinsvriendelijke stad kan vormgeven.
- Spreiding van speelruimte omvat de verschillende soorten speelruimte, de afstand ernaar toe en de barrières die onderweg ervaren worden. Deze items in vraag stellen draagt bij tot het lokale kindweefselbeleid.
- Neem zeker het buitenspeelonderzoek door om het belang ervan nog extra te onderstrepen.
- Ga aan de slag met het Buitenspeelakkoord en ga voor het Goe Gespeeld!-label.
- Besteed als stad of gemeente meer aandacht aan buitenspelen en kindweefsels door de 8-80-800 regel als leidraad te gebruiken.
- De doelgroep tieners mag je niet uit het oog verliezen. De inspiratiegids Maakt dat ge buiten zijt bevat heel wat interessante invalshoeken.
Nog meer weten?
Kindweefsels en netwerken
Kind- en tienerweefsels omvatten een netwerk met alle (in)formele sport- en speelplekken alsook routes die deze plekken verbinden. Door deze diverse kaartlagen te combineren krijg je een ruimtelijk perspectief op kindniveau.
- Ga aan de slag met het Handboek Kindweefsel van Kind & Samenleving inclusief Quickscan Beweegvriendelijke Ruimte en ga binnen je eigen stad of gemeente op zoek naar locaties waar speelkansen aanwezig zijn.
- Onderzoek de bereikbaarheid van een kindweefsel aan de hand van de ijsjesnorm.
- Met de toolbox Ruimtehelden of tool Buurtspelers betrek je kinderen en leer je hoe ze de ruimte ervaren: wat zijn leuke plekken? Waar kan ik zorgeloos fietsen? Hoe kan je de ruimte aanpassen?
- Laat kinderen zelf ontwerpen en keuzes maken via de tool Pic-to-play en/of de YET-applicatie van Vital Cities. Ook kan je heel wat informatie en handvaten terugvinden in de inspiratiegids Playces omtrent het vormgeven van publieke ruimte met kinderen en jongeren.
Op basis van de verzamelde informatie sluit je gekozen beleid en inplanting veel nauwer aan bij de woonomgeving en vergroot je de intensiteit van je speelruimtes.
Nog meer weten?
Brede motorische ontwikkeling en risicovol spel
Speelplekken zijn essentieel voor de brede motorische ontwikkeling van kinderen. Want, hoe breder de motorische vaardigheden, hoe groter de kans op levenslang bewegen en sporten. Ook hun cognitieve en sociale vaardigheden kunnen via speelplekken groeien. Kom los van de klassieke speeltuinen en voorzie voldoende aantrekkelijke elementen, speelse waterelementen en ruimte voor vrij spel.
De Multimovepaden die Sport Vlaanderen in samenwerking met het Agentschap voor Natuur en Bos en diverse gemeenten en steden tot stand brengt, vormen een uitstekend voorbeeld waarbij alle 12 bewegingsvaardigheden aan bod komen.
Ook risicovol spel mag niet ontbreken. Door speelelementen te integreren die aanvaardbare risico’s bevatten leer je kinderen doorzetten, hun zelfvertrouwen boosten en hun grenzen in te schatten. Maak de switch van zo veilig mogelijk spelen naar zo veilig als nodig spelen. Plaats speelwaarde centraal en niet het risico op mogelijke verwondingen.
Nog meer weten?
Bewegen en spelen op school
Zijn er plannen om de speelplaatsen van scholen opnieuw in te richten? Lees dan zeker de onderstaande informatie goed door.
- Creëer een beweegvriendelijke ingerichte speelplaats met variatie voor allerlei mogelijk spel- en speelplezier.
- Met Pic2School van Kind & Samenleving kunnen leerlingen, ouders en leerkrachten samen nadenken en ontwerpen.
- Bekijk de mogelijkheid om de speelplaats na de schooluren open te stellen zodat de buurt en jeugdorganisaties ook gebruik kunnen maken van de faciliteiten.
- Besteed extra aandacht aan vergroening van speelplaatsen: minder verharding, gevarieerde speelprikkels, ideaal voor informele leermomenten en als klimaatbuffer. Het Netwerk Speelplaats met Toekomst kan je hierin ondersteunen.
- Wil je een duurzame school worden? MOS helpt je op weg.
Nog meer weten?
Informele en tijdelijke speelplekken
Tover straten om tot speelstraten en creëer zo extra speelruimte.
- Onderzoek toont aan dat kinderen in speelstraten meer bewegen. Zo kunnen kinderen veilig buitenspelen.
- Voeg beweegprikkels in het straatbeeld toe waardoor mensen gestimuleerd worden om te spelen of te bewegen. Denk hierbij aan "asphalt art" op zebrapaden, fietspaden, voetpaden, basketbalpleinen. Laat je inspireren door realisaties van Playgones.
Sommige sporten worden ook beoefend op zogenaamde “informele” sport- en beweegplekken. Urban sports zoals skateboarden, BMX, Parkour, boulderen, breakdance,… zijn hier enkele voorbeelden van. Zij kunnen gebruik maken van aanwezige elementen in de openbare ruimte zoals trappen, balustrades, muren, zitbanken, verlichtingspalen etc.
Nog meer weten?
Inclusief spelen
Sociale inclusie betekent dat kinderen met een beperking niet alleen ruimte krijgen om in de buurt te spelen, maar ook actief betrokken worden bij het ontwerp.
Denk aan toegankelijke ondergronden, schaduwrijke zitplekken, speelaanleidingen die niet puur op fysieke kracht zijn gebaseerd en zones die uitnodigen tot een ontmoeting over generaties heen. In het rapport Natuurlijk toegankelijk spelen vind je heel wat informatie.
Pas wanneer iedereen er kan spelen, rusten of actief betrokken worden bij het ontwerp, wordt een speelplek écht van iedereen.
Nog meer weten?
Ook interessant
Download onze app van de trainersschool
Download onze app van Sport Vlaanderen
